Την Κυριακή 19 Ιουνίου 2022, το Ινστιτούτο Έρευνας και Μελέτης Θουκυδίδης, υλοποίησε μια διάλεξη - συζήτηση με θέμα την εκπαίδευση και την διατήρηση της ελληνικής γλώσσας στους Έλληνες της διασποράς. Η επιλογή του όρου διασπορά δεν έγινε τυχαία, έγινε για να δείξει την οικουμενικότητα της παρουσίας των Ελλήνων στον κόσμο.
Φίλες και Φίλοι είναι γεγονός αδιαμφισβήτητο ότι, το μεγαλύτερο μέρος του Ελληνισμού διαβιεί και δραστηριοποιείται εκτός της Ελλάδας. Στις δεκαετίες 1950, 1960 αλλά και 1970 ζήσαμε την φυγή των Ελλήνων στο εξωτερικό (Η.Π.Α., Καναδάς, Δυτική Ευρώπη) ως μετανάστες. Την δεκαετία του 2010, συνεπεία της οικονομικής κρίσης, ως χώρα γνωρίσαμε το θλιβερό φαινόμενο της φυγής 400.000 Ελλήνων, νέων κατά κύριο λόγο στην ηλικία, με υψηλή μόρφωση στην πλειοψηφία τους, στο εξωτερικό (κατά κύριο λόγω Ευρώπη) προς αναζήτηση και εύρεση καλύτερων συνθηκών επαγγελματικής σταδιοδρομίας.
Η ύπαρξη του Ελληνισμού της Διασποράς δημιούργησε και δημιουργεί για το Εθνικό Κέντρο μια υποχρέωση ιερή στο να μεριμνά για την εκπαίδευση αλλά και την διατήρηση της Ελληνικής γλώσσας στα παιδιά που γεννούνται στο εξωτερικό χωρίς να έχουν άμεση επαφή με την πατρίδα. Στόχος της εκπαίδευσης και διδασκαλίας της Ελληνικής Γλώσσας στους Έλληνες της Διασποράς θα πρέπει αφενός μεν, να είναι η δημιουργία και διατήρηση ενός άρρηκτου δεσμού με την χώρα καταγωγής των προγόνων τους και αφετέρου δε, η νεολαία της διασποράς να αποτελέσει έναν άτυπο πρεσβευτή της Ελλάδας αλλά και του Ελληνικού Πνεύματος στις χώρες διαμονής της.
Ένα δεύτερο ζήτημα σχετικό με την εκπαίδευση των Ελλήνων της Διασποράς είναι η ύπαρξη Ελληνικών Κοινοτήτων η παρουσία των οποίων μπορούν να χρονολογηθούν από την αρχαιότητα. Μιλάμε για τον Ελληνισμό της Βορείου Ηπείρου , της Κωνσταντινούπολης - Ίμβρου - Τενέδου, Ουκρανίας κ.λπ. Στην περίπτωση αυτή, το ζήτημα της εκπαίδευσης και της διδασκαλίας της Ελληνικής Γλώσσας αποτελεί ζήτημα υψίστης εθνικής σημασίας.
Η οικονομική και δημοσιονομική κρίση του 2010 δεν άφησε ανεπηρέαστο και το ζήτημα της εκπαίδευσης των Ελλήνων της Διασποράς. Οι πιστώσεις μειώθηκαν, οι αποσπασμένοι στο εξωτερικό εκπαιδευτικοί μέσης εκπαίδευσης μειώθηκαν δραστικά. Στην εκδήλωση της περασμένης Κυριακής αναδείχθηκε ως παράδειγμα το κλείσιμο του Γραφείου Εκπαίδευσης στο Σαν Φρανσίσκο της Πολιτείας της Καλιφόρνιας των Η.Π.Α. και την ανάκληση την Ελλάδα των δεκαπέντε (15) υπηρετούντων σε αυτό εκπαιδευτικών γεγονός που δημιούργησε δυσαναπλήρωτο κενό στον τομέα της εκπαίδευσης της εκεί Ελληνικής Κοινότητας.
Το ζήτημα της εκπαίδευσης και της διδασκαλίας της Ελληνικής Γλώσσας στους Έλληνες της Διασποράς δεν είναι μόνο ζήτημα πόρων, αλλά και ζήτημα πολιτικής βουλήσεως καθώς και ενός συνολικού εθνικού σχεδιασμού. Με τους διατιθέμενους πόρους, με ορθολογική διαχείριση αυτών και την αξιοποίηση όλων των διατιθέμενων εργαλείων που μας παρέχει η τεχνολογία σήμερα μπορεί να παραχθεί σημαντικό έργο. Με την υγειονομική κρίση γνωρίσαμε την εξ αποστάσεως εκπαίδευση μαθητών μέσω του διαδικτύου. Η μορφή αυτή εκπαίδευσης μπορεί να έχει ευρεία χρήση και στην περίπτωση της εκπαίδευσης των Ελλήνων της Διασποράς. Το Υπουργείο Παιδείας μπορεί να υλοποιήσει προγράμματα εκπαίδευσης ή ακόμα και ψηφιακά σχολεία για τους Έλληνες της Διασποράς καλύπτοντας και περιοχές που δεν είναι δυνατή η υλοποίηση κλασσικών μορφών εκπαίδευσης.
Στον Τομέα της Εκπαίδευσης των Ελλήνων της Διασποράς υπάρχουν και πρωτοβουλίες των Ελληνικών Κοινοτήτων στις χώρες που διαβιούν. Στην εκδήλωση της Κυριακής 19-06-2022 παρουσιάσαμε μεταξύ άλλων τις πρωτοβουλίες του κ. Ιωάννη Κορίνθιου για την καθιέρωση της Παγκόσμιας Ημέρας της Ελληνικής Γλώσσας , την προώθηση της διδασκαλίας της νέας ελληνικής γλώσσας στα σχολεία της Ιταλίας. Επίσης παρουσιάσαμε το πλούσιο έργο στον τομέα εκπαίδευσης της Ένωσης Ελλήνων Ρουμανίας και του Προέδρου της κ. Dragos Gabriel Zisopol (Ζησόπουλος)