Αφορά την Διάλεξη «Η ανάλυση και η πρόβλεψη του Γεωπολιτικού Ρίσκου (Μαθηματική Μοντελοποίηση – Η περίπτωση της Ελλάδας» (16-03-2025)
Το Ινστιτούτου Έρευνας και Μελέτης Θουκυδίδης στα πλαίσια του Κύκλου Διαλέξεων της περιόδου 2024-2025 υλοποίησε στις 16 Μαρτίου 2025 μια άκρως ενδιαφέρουσα διαδικτυακή διάλεξη με θέμα : «Η ανάλυση και η πρόβλεψη του Γεωπολιτικού Ρίσκου (Μαθηματική Μοντελοποίηση – Η περίπτωση της Ελλάδα.
Ομιλητής στην διάλεξη ήταν ο Δρ. Αγις – Γεώργιος Δήγκας, είναι Επισκέπτης Καθηγητής στο Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών (ΕΚΠΑ) κάτοχος Διδιακτορικού στην Μαθηματική Μοντελοποίηση και Ανάλυση Κινδύνου στην Γεωπολιτική στο Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών (ΕΚΠΑ) και κάτοχος μεταπτυχιακών σπουδών ΜΒΑ στα Τεχνοοικονομικά Συστήματα στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο.
Η εν λόγω διάλεξη αποτελούνταν από δύο μέρη. Στο πρώτο μέρος είχαμε την εισήγηση του ομιλητή και στο δεύτερο μέρος ακολούθησαν οι ερωτήσεις που υπέβαλαν όσοι παρακολούθησαν on line την διάλεξη.
Σας παραθέτουμε το εξής απόσπασμα της εισήγησης του κ. Δήγκα :
… Καλησπέρα σας κύριε Πρόεδρε. Να καλησπερίσω και όλους τους συμμετέχοντες σήμερα στη σημερινή ιδιαίτερη ημερίδα. Να ευχαριστήσω πάρα πολύ για τη σημερινή πρόσκληση.
Η αλήθεια είναι ότι το να συζητούνται έτσι λίγο πιο τεχνικά αντικείμενα σε ένα ευρύ κοινό, έχει πάντα μία έξτρα πρόκληση την οποία θα προσπαθήσω και εγώ ίδιος να αντιμετωπίσω και να απλουστεύσω έτσι λίγο τη συζήτηση. Χωρίς αυτό να σημαίνει ότι οι τεχνικοί όροι δεν είναι κατανοητοί από όλους και δεν θα πρέπει να είναι ακόμα περισσότερο κατανοητοί στον σύγχρονο κόσμο και στις μεγάλες προκλήσεις που αντιμετωπίζουμε. Οπότε να σας ευχαριστήσω πάρα πολύ για τη σημερινή πρόσκληση και για το σημαντικό έργο που κάνει το Ινστιτούτο με αυτές τις μέρες…..… —–Θα θέσω ένα έτσι ευρύτερο πλαίσιο για το τι πρόκειται να συζητήσουμε και μετά θα το σπάσουμε σιγά-σιγά σε κομμάτια ώστε να αρχίσουμε να εξειδικεύουμε σε κάθε ένα από τα αντικείμενα που αφορούν τη μαθηματική προσομοίωση, όπως βλέπετε και στην παρουσίαση….θα μιλήσουμε για το κομμάτι της ανάλυσης και πρόβλεψης γεωπολιτικού ρίσκου με τη χρήση ποσοτικών μεθόδων. Τα μαθηματικά είναι ένα απαραίτητο εργαλείο αν θέλει κάποιος να μετρήσει την ισχύ και ειδικά στο διεθνές σύστημα, οι θεωρητικές προσεγγίσεις από μόνες τους διετέλεσαν ένα πολύ σημαντικό έργο τα προηγούμενα χρόνια και τις προηγούμενες δεκαετίες για να αναλύσουν τον κόσμο τον οποίο αναδυόταν ειδικά στη μεταψυχοπολεμική εποχή. Ο σύνθετος όμως κόσμος, ο οποίος ζούμε και οι ακόμα πιο σύνθετες προκλήσεις επιτάσσουν την ανάγκη για διεπιστημονικές προσεγγίσεις. οι οποίες θα εγκολπούνται τόσο ποσοτικές μεθόδους όσο και ποιοτικές μεθόδους, οι οποίες θα παίρνουν τα καλύτερα χαρακτηριστικά από τις δύο πλευρές και θα μπορούν να βγάζουν ένα ικανοποιητικό αποτέλεσμα ώστε να μπορούν οι λήπτες των αποφάσεων σε παγκόσμιο κυβερνητικό επίπεδο ή ακόμα και σε επίπεδο εταιρειών να παίρνουν πολύ πιο αποδοτικές αποφάσεις και πολύ πιο ενημερωμένες. Οι τέσσερις θεματικές που θα δούμε σήμερα, τρεις σημεία θα τις έλεγα πιο σωστά είναι ότι θα δούμε κάποια βασικά ζητήματα για τη χωρική πληροφορία όταν μιλάμε για διεθνείς σχέσεις και για πολιτική και ότι οι χάρτες παίζουν ένα πολύ μεγάλο κομμάτι, ένα πολύ μεγάλο ρόλο, πολύ σημαντικό. Μετά θα πούμε λίγο στο πώς αυτή η μαθηματική μοντελοποίηση παίρνει σάρκα και οστά και τι σημαίνει ισχύς, πώς αποτιμάται η ισχύς, πώς μετράται και πώς μπορεί να βγει ένα αποτέλεσμα. Θα περάσουμε μετά σε ένα ίσως από τα πιο σημαντικά αλλά παράλληλα και πιο παραγνωρισμένα αντικείμενα της γεωπολιτικής ανάλυσης που είναι η οπτικοποίηση των δεδομένων. Ένα αντικείμενο το οποίο έχει τα τελευταία χρόνια ανέλθει πολύ ψηλά σε σημαντικότητα αλλά παραγνωρίζεται σε συστηματική βάση από τους αναλυτές καθώς θεωρούν ότι είναι κάτι απλό αλλά το πώς δείχνεις, το πώς πλασάρεις κάτι σε τελικό επίπεδο έχει πολύ μεγάλη αξία όπως θα δούμε και θα κάνω ένα κλείσιμο δείχνοντάς σας έτσι το case της Συρίας τα προηγούμενα χρόνια και ειδικότερα την περίοδο 2016 που ήταν αρκετά κρίσιμη θέλοντας λίγο έτσι να μαζέψω όλα αυτά τα κομμάτια του πάζλ και να τα ενώσω σε μια έτσι πιο πρακτική εφαρμογή.
Ξεκινάμε με τη χωρική πληροφορία η οποία ο τομέας, η επιστήμη η οποία κατά κύριο λόγο καταπιάνεται με τους χάρτες είναι η επιστήμη της χαρτογραφίας. Όλοι έχουμε στο μυαλό μας χάρτες που βλέπαμε από μικρή ηλικία στο σχολείο, πολιτικοί χάρτες, χάρτες που δείχνουν την θέση της χώρας, χάρτες που δείχνουν το άγγλυφο μιας χώρας, μιας περιοχής, αλλά το σημαντικό στην γεωπολιτική σχέση είναι αυτό που ονομάζουμε σύνθετους χάρτες, δηλαδή χάρτες οι οποίοι πέρα από την γεωμορφολογία του εδάφους απεικονίζουν και άλλα χαρακτηριστικά, πολιτισμικά, πληροφορίες που αφορούν την άμυνα και την ασφάλεια, οι οποίες αποτυπώνονται σε ένα σύνθετο χάρτη, ο οποίος μπορεί να δώσει εύπεπτη πληροφορία, απόλυτα κατανοητή και να μειώσει και πάρα πολύ το χρόνο που χρειάζεται ένας αναγνώστης για να κατανοήσει το θέμα που παρουσιάζεται. Ενδεικτικά θα αναφέρουμε ότι ίσως η πιο χαρακτηριστική περίπτωση σύνθετων χαρτών στη γεωπολιτική είναι οι σύνθετοι χάρτες οι οποίοι δείχνουν τη διασπορά δυνάμεων του στρατού στον χώρο είτε τοποθεσία κρίσιμων στρατηγικών εγκαταστάσεων από ενεργειακές υποδομές μέχρι βάσεις στρατιωτικές ή αεροπορικές, εγκαταστάσεις ανεφοδιασμού και κυβερνητικά κτίρια. …(παρουσίαση διαφάνειας)… Η πληροφορία αυτή κατά κύριο λόγο μπορεί να εμφανιστεί με δύο διαφορετικούς τρόπους. Η μία είναι σημειακός, με κάποιες τελείες, κάποια σημεία πάνω στο χάρτη και η δεύτερη είναι με κάλυψη επιφανίας, δηλαδή το να χρωματίζεις μια περιοχή ανάλογα με τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της. Ίσως το πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα που θα το συζητήσουμε μετά και στο case που θα συζητήσουμε για τη Συρία είναι ο χάρτης ο οποίος βλέπετε…(παρουσίαση διαφάνειας)….. που αποτυπώνει με σημειακό τρόπο τις δυνάμεις που επιχειρούν στον Συριακό έδαφος την περίοδο του 2016 και μάλιστα με έναν χρωματικό κώδικα δίνει σε αυτόν που βλέπει τον χάρτη να κατανοήσει το πού υπάρχουν οι δυνάμεις, τι προέλευση είναι κάθε δύναμη, ενδεικτικά με χρώμα έτσι ελαφρύ κόκκινο είναι οι δυνάμεις του Άσαντ οι οποίες όπως θα δούμε είναι πέριξ της Δαμασκού και προς τα παράλια προς τη Μεσόγειο θάλασσα…..
Τη συνέχεια αλλά και ολόκληρη την διάλεξη μπορείτε να την παρακολουθήσετε στην διαδικτυακή μας πύλη στο Youtube : IRS Thoukkydides – πατήστε εδώ
