Ανήμερα της Κοιμήσεως της Θεοτόκου, μιας από τις μεγάλες εορτές της Ορθοδοξίας, η χώρα μας στις 15 Αυγούστου 1940 βίωσε τον τορπιλισμό του Ευδρόμου Καταδρομικού "Έλλη" στο λιμάνι της Τήνου. Το Εύδρομο (Ελαφρύ) καταδρομικό "Έλλη" επλήγει από από τορπίλες του ιταλικού υποβρυχίου "Ντέλφινο" με κυβερνήτη τον υποπλοίαρχο Τζουζέπε Αικάρντι. Η ενέργεια αυτή αποτέλεσε μια άνανδρη πράξη και ήταν η τελευταία πρόκληση της φασιστικής Ιταλίας πριν από την κήρυξη του Ελληνοιταλικού Πολέμου στις 28η Οκτωβρίου 1940.

1) Το Εύδρομο Καταδρομικό "Έλλη".
Το Εύδρομο ή Ελαφρύ Καταδρομικό "Έλλη" ναυπηγήθηκε στις Η.Π.Α. την περίοδο 1912-1913 για λογαριασμό της Κίνας και είχε λάβει το όνομα "Fei-Hung". Το ξέσπασμα της Εθνικιστικής Επανάστασης στην Κίνα είχε ως αποτέλεσμα την ακύρωση της παραγγελίας και την μη παράδοση του πλοίου στο Κινεζικό Ναυτικό. Το 1914, η Ελλάδα προβαίνει στην αγορά του προαναφερόμενου πλοίου όπου λαμβάνει το όνομα "Έλλη". Το 1917, το Καταδρομικό "Έλλη"  κατάσχεται από την γαλλική κυβέρνηση και έλαβε μέρος στον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο υπό γαλλική σημαία. Μετά το πέρας του Α' Παγκοσμίου Πολέμου το Καταδρομικό "Έλλη" επιστράφηκε στο Πολεμικό Ναυτικό (τότε Βασιλικό Ναυτικό) και έλαβε μέρος στην Μικρασιατική Εκστρατεία (1919 - 1922). 


Από το 1925 έως το 1927 το Καταδρομικό Έλλη" υποβλήθηκε σε μεγάλης κλίμακας εκσυγχρονισμό σε γαλλικά ναυπηγεία. Αποτέλεσμα του εν λόγω εκσυγχρονισμού ήταν η αλλαγή του επιχειρησιακού ρόλου του από Εύδρομο (Ελαφρύ) Καταδρομικό σε Καταδρομικό Ναρκοθέτιδα με δυνατότητα ταχείας διασποράς έως και 100 ναρκών. Με το εκσυγχρονισμό του υπόψη πλοίου αναβαθμίστηκε και ο οπλισμός του πλοίου τόσο εναντίον πλοίων επιφανείας όσο και εναντίον αεροσκαφών. Οπλισμός του Καταδρομικού "Έλλη" μετά το εκσυγχρονισμό του συνίσταντο σε 3 πυροβόλα των 152mm, 2 πυροβόλα των 66mm, 2 πυροβόλα των 40mm και 2 τορπιλοσωλήνες των 18" με μεταφορική ικανότητα 18 ναρκών.

2) Ο Πολιτική και Στρατιωτική Κατάσταση στις 15 Αυγούστου του 1940

Σε διεθνές επίπεδο η Ευρώπη από την 1η Σεπτεμβρίου 1939 είχε εμπλακεί στην δίνη του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου που προκάλεσε η τότε ναζιστική Γερμανία. Στην περιοχή της Μεσογείου είχε θέσει ως στόχο τον έλεγχο της Μεσογείου. Σε επίπεδο ναυτικής ισχύος, ο στόχος της Ιταλίας ήταν η αφαίρεση της πρωτοκαθεδρίας από το Βρετανικό Ναυτικό.

Στην Ελλάδα, από το 1936 είχαμε την επάνοδο της βασιλείας στην Ελλάδα καθώς και την επάνοδο του Γεωργίου του Α' στον θρόνο ενώ, από τις 4 Αυγούστου 1936 είχαμε το δικτατορικό καθεστώς του Ιωάννη Μεταξά. Η πολιτική που ακολουθούσε η χώρα μπορεί εμφανώς να θεωρείται ουδέτερη ωστόσο η Ελλάδα καθ' όλη την περίοδο 1936-1940 ήταν εγγύτερα προς την πλευρά της Μεγάλης Βρετανίας. Η παρουσία του Γεωργίου του Β' στον τότε ελληνικό θρόνο αποτέλεσε το καλύτερο τεκμήριο για τον φίλο - βρετανικό γεωπολιτικό προσανατολισμό της χώρας. Παρά την ακολουθούμενη πολιτική ουδετερότητας ο τότε βασιλιάς Γεώργιος Β' και ο τότε πρωθυπουργός Ιωάννης Μεταξάς είχαν αμφότεροι την πεποίθηση ότι αφενός μεν, αργά ή γρήγορα η Ελλάδα θα εμπλέκονταν τελικά στον τότε εξελισσόμενο πόλεμο (όπως έγινε στις 28 Οκτωβρίου 1940) και αφετέρου δε νικητές στην τότε σύγκρουση θα ήταν η Μεγάλη Βρετανία και λοιπές ναυτικές δυνάμεις (βλέπε Η.Π.Α.) 


Θα πρέπει να αναγνωρίσουμε το γεγονός ότι, ως προς τον τότε επερχόμενο πόλεμο, η Ελλάδα κατά την περίοδο 1936-1940, είχε υλοποιήσει ένα σχέδιο προετοιμασίας με την προμήθεια νέου, επισκευή και εκσυγχρονισμό του υφιστάμενου εξοπλισμού, με την κατασκευή της οχυρωματικής γραμμής Μεταξά στα ελληνο - βουλγαρικά σύνορα, με την αναδιάρθρωση του συστήματος της στρατιωτικής θητείας καθώς και με την σύνταξη πλήρως λειτουργικών. Τα αποτελέσματα φάνηκαν κατά την αλβανική εποποιία του 1940-1941.
3) Ο Τορπιλισμός του Καταδρομικού "Έλλη".
Στις 14 Αυγούστου 1940, το ιταλικό υποβρύχιο "Ντέλφινο" με κυβερνήτη τον υποπλοίαρχο Τζουζέπε Αικάρντι, ξεκίνησε από την τότε ναυτική βάση της Λέρου (τα Δωδεκάνησα την περίοδο εκείνη ήταν υπό ιταλική κατοχή) με αποστολή να βυθίσει πολεμικά πλοία στην Τήνο και την Σύρο και στην συνέχεια να προβεί σε αποκλεισμό της διώρυγας της Κορίνθου. Τις πρώτες πρωινές ώρες το "Ντέλφινο" βρίσκεται εν καταδύσει έξω από το λιμάνι της Τήνου με στόχο να βυθίσει τα επιβατικά πλοία "Έλσι" και "Έσπερος". Τα υπόψη πλοία, που μετέφεραν προσκυνητές θεωρήθηκαν κατά τους Ιταλούς μεταγωγικά σκάφη του Πολεμικού Ναυτικού. Την ίδια στιγμή κατέφθανε στο λιμάνι της Τήνου το Καταδρομικό "Έλλη" προκειμένου να μετάσχει στις εορταστικές εκδηλώσεις. Στις 8: 25 π.μ. λίγη ώρα πριν την λιτάνευση της εικόνας της Μεγαλόχαρης το υποβρύχιο "Ντέλφινο" εκτοξεύει τρεις τορπίλες εναντίον του αγκυροβολημένου Καταδρομικού "Έλλη". Από τις τρεις τορπίλες οι δυο δεν βρήκαν στόχο και εξερράγησαν στην προκυμαία και η μια έπληξε το Καταδρομικό "Έλλη" στο μηχανοστάσιο και στις δεξαμενές πετρελαίου. Το πλήγμα ήταν καίριο και το "Έλλη" βυθίστηκε φλεγόμενο μετά από μια ώρα. Μετά τον τορπιλισμό του "Έλλη" το υποβρύχιο "Ντέλφινο" κατευθύνθηκε αρχικά προς Σύρο και στην συνέχεια κατόπιν εντολών των Ιταλών επιτελών το υποβρύχιο επέστρεψε στην Λέρο.
Από την επίθεση των Ιταλών σκοτώθηκαν 9 (1 υπαξιωματικός & 8 ναύτες) και τραυματίστηκαν 24 μέλη του πληρώματος του Καταδρομικού "Έλλη". 
Μετά το συμβάν δύτες του πολεμικού ναυτικού ερεύνησαν την περιοχή όπου και ανευρέθηκαν τμήματα των τορπιλών που πιστοποιούν την ιταλική προέλευση του υποβρυχίου. Η κυβέρνηση του Ιωάννη Μεταξά  κράτησε κρυφό το σχετικό πόρισμα και δημοσιεύτηκε στις 30 Οκτωβρίου 1940 ήτοι δυο ημέρες μετά την κήρυξη του Ελληνο - Ιταλικού Πολέμου στις 28 Οκτωβρίου 1940.


Γεννάται το ερώτημα ποιος έδωσε την εντολή εκτέλεσης της εν λόγω αποστολής του υποβρυχίου "Ντέλφινο" ; Επισήμως η αποστολή εκτελέστηκε με διαταγή του τότε Ιταλού Διοικητή των Δωδεκανήσων Τσέζαρε Μαρία Ντε Βέκι. Ο Ντε Βέκι όμως, δεν ήταν ένας απλός επιτελής, ήταν ηγετικό στέλεχος του φασιστικού κόμματος της Ιταλίας. Γεννάται εύλογα η απορία, ήταν δυνατόν η εκτέλεση μιας τόσο σοβαρής αποστολής όπως η βύθιση εν καιρώ ειρήνης πολεμικών πλοίων μιας χώρας εντός της επικράτειας αυτής και ο αποκλεισμός περιοχών της, να μην τυγχάνει ενημερώσεως και εγκρίσεως ανωτέρων κλιμακίων, τόσο της στρατιωτικής ιεραρχίας, όσο και των ηγετικών στελεχών του τότε φασιστικού καθεστώτος της Ιταλίας. Νεότερες εκτιμήσεις αναφέρουν ότι για την εκτέλεση της υπόψη αποστολής πρέπει ήταν ενήμερος τόσο ο Μουσολίνι όσο και ηγετικά στελέχη του φασιστικού καθεστώτος. Ο τότε Ιταλός Υπουργός Εξωτερικών Γκράτσι στα απομνημονεύματά του χρεώνει τον τορπιλισμό του "Έλλη" στον φανατισμό του τότε Ιταλού Διοικητή Δωδεκανήσων Τσέζαρε Μαρία Ντε Βέκι.

4) Το Νέο Καταδρομικό Έλλη ( πρώην "Eugenio Di Savoia").
Μετά τον πόλεμο η Ιταλία έδωσε ως αποζημίωση για το τορπιλισμό του "Έλλη" το Καταδρομικό "Eugenio Di Savoia" το οποίο εντάχθηκε στο Πολεμικό Ναυτικό (τότε Βασιλικό Ναυτικό) με το όνομα "Έλλη" το 1950. Το νέο πλοίο υπηρέτησε στις τάξεις Πολεμικού Νσυτικού έως το 1965 που παροπλίσθηκε,

5) Η Φρεγάτα "Έλλη"
Στο Πολεμικό Ναυτικό σήμερα υπηρετεί στις τάξεις με το όνομα "Έλλη" φρεγάτα κλάσεως S η οποία εντάχθηκε σε υπηρεσία στις 10 Οκτωβρίου 1981. Πρόκειται για πλοίο ολλανδικής κατασκευής εκτοπίσματος 3.500t με μέγιστη ταχύτητα 32 κόμβων και μέγιστη εμβέλεια 4.700 ναυτικών μιλίων. Το 2010 το πλοίο εκσυγχρονίστηκε και υπηρετεί μέχρι σήμερα. Την περίοδο 1990-1991 η φρεγάτα "Έλλη" μετείχε σε επιχειρήσεις ναυτικής επιτήρησης στα πλαίσια του Α' Πολέμου του Κόλπου.